Trong những tình huống khẩn cấp, khả năng biết cách ứng phó và ưu tiên đúng các biện pháp cứu thương có thể là yếu tố quyết định giữa sự sống và cái chết. “Ưu Tiên Cứu Sinh,” hay còn được biết đến với tên gọi “Life-Saving Priorities,” là một hệ thống chiến lược quan trọng nhằm duy trì sự sống trong những tình huống cấp bách.
Ưu Tiên Cứu Sinh【Life-Saving Priorities】
(Life-Saving Priorities) có thể hiểu là “Ưu tiên cứu sinh” hoặc “Ưu tiên cứu mạng.” Đây là một khái niệm trong lĩnh vực cấp cứu và cứu thương, đề cập đến việc xác định và thực hiện các biện pháp quan trọng để bảo đảm sự sống sót trong các tình huống khẩn cấp. Cụ thể, nó liên quan đến các bước quan trọng như kiểm tra phản ứng, duy trì đường thở, nhấn ngực và thở cứu, sử dụng máy AED (Automated External Defibrillator), và các biện pháp cứu thương khác để duy trì chức năng cơ bản của cơ thể cho đến khi đội cứu thương chuyên nghiệp có thể tiếp cận.
Khi bạn đối mặt với một trường hợp cần cứu thương và người đó không phản ứng, bạn cần tập trung vào ba việc quan trọng để giữ cho hơi thở và sự lưu thông máu của nạn nhân:
- Mở đường thoáng khí: Đảm bảo đường thoáng khí cho nạn nhân.
- Duy trì lưu thông máu: Nhằm đưa máu giàu oxy đến các cơ bắp và mô trong cơ thể.
- Thở cứu thương: Để đưa oxy vào cơ thể.
Ở người lớn, trong vài phút đầu khi tim ngừng đập, việc nhấn nén ép ngực quan trọng hơn việc thở cứu thương. Sau khoảng hai đến bốn phút, mức độ oxy trong máu giảm và thở cứu thương trở nên quan trọng hơn. Hỗn hợp của việc nén ép ngực và thở cứu thương được gọi là hồi sức tim phổi, hay CPR.
Ngoài thủ thuật CPR, có một thiết bị gọi là AED (máy khử rung sốc tim tự động) có thể sử dụng để cung cấp một cú sốc điện có thể khôi phục giúp tim quay trở lại nhịp đập bình thường. Ở trẻ em và trẻ sơ sinh, vấn đề về hô hấp thường là nguyên nhân chính khiến tim ngừng đập. Do đó, trước khi bắt đầu nén ngực, cần thực hiện năm hơi thở cứu thương đầu tiên trước khi bắt đầu nhấn ép ngực.
CPR Chỉ Nhấn Ép Ngực (Chest-Compression-Only CPR)
(Chest-Compression-Only CPR) là một phương pháp cấp cứu chỉ tập trung vào việc thực hiện nhấn ngực mà không kết hợp với thở cứu thương (thở hô hấp nhân tạo). Phương pháp này thường được áp dụng trong các tình huống khi người cứu thương không có đào tạo về thở cứu hoặc không muốn thực hiện thở cứu, nhưng vẫn muốn cung cấp cứu, cấp bách cho người gặp nạn. Trong phương pháp “Chest-Compression-Only CPR”, người cứu thương chỉ thực hiện nhấn ngực từng nhịp để duy trì tuần hoàn máu và cung cấp oxy cho cơ thể. Điều này giúp tăng cơ hội sống sót trong trường hợp ngừng tim hoặc ngưng thở.
Nếu bạn chưa được đào tạo về CPR hoặc bạn không muốn hoặc không thể thực hiện thở cứu thương, bạn chỉ có thể thực hiện việc ép nén ngực thôi.
Yếu Tố Quan Trọng Để Sống Sót (Key Elements For Survival)
Nếu đảm bảo đầy đủ tất cả các điều sau đây, khả năng sống sót của người bị nạn sẽ cao nhất có thể:
- Gọi điện cấp cứu nhanh chóng: Ngay khi xảy ra tình huống khẩn cấp, hãy gọi điện thoại cấp cứu ngay lập tức.
- Sử dụng CPR để giữ cho máu lưu thông và cung cấp oxy: Nếu bạn biết cách thực hiện CPR, hãy bắt đầu ngay để duy trì sự lưu thông máu và cung cấp oxy cho cơ thể.
- Sử dụng máy AED ngay lập tức: Nếu có máy nhồi sốc tim tự động (AED) xung quanh, hãy sử dụng nó ngay để hỗ trợ nhịp tim.
- Nhận được sự chăm sóc chuyên sâu và tiên tiến Đến Kịp Thời: Đảm bảo rằng nạn nhân nhận được sự chăm sóc chuyên sâu và tiên tiến từ đội ngũ y tế một cách nhanh chóng.
Tính Quan Trọng của Việc Duy Trì Tuần Hoàn【Importance Of Maintaining Circulation】
(Importance of Maintaining Circulation) có nghĩa là tầm quan trọng của việc duy trì sự lưu thông máu trong cơ thể. Trong ngữ cảnh y tế và cấp cứu, việc này thường được nhấn mạnh để giữ cho máu luôn lưu thông qua cơ thể, đảm bảo rằng các cơ quan quan trọng như não và tim vẫn nhận được đủ oxy và dưỡng chất. Trong trường hợp trái tim ngừng đập, việc duy trì lưu thông máu trở nên quan trọng để ngăn chặn tổn thương và duy trì sự sống của cơ thể. Điều này thường đòi hỏi các biện pháp như nhồi tim nhân tạo và thở cứu thương để duy trì tuần hoàn máu và oxy.
Khi trái tim ngừng đập, máu không còn lưu thông trong cơ thể. Điều này dẫn đến việc các bộ phận quan trọng, đặc biệt là não, bị thiếu oxy. Tế bào não không thể sống sót quá ba đến bốn phút mà không có oxy. Có thể duy trì một ít lưu thông bằng cách nhồi tim nhân tạo bằng cách nhấn ngực. Điều này giúp tim như một công cụ cơ học để đẩy máu đi khắp cơ thể. Khi nhấn xuống giữa ngực, áp suất trong khoang ngực tăng lên, đẩy máu ra khỏi tim và ép vào các mô. Khi áp suất trên ngực giảm, ngực co lại và máu được “hút” vào tim; sau đó, máu này được đẩy ra khỏi tim khi nhấn tiếp theo. Quan trọng là Quá trình này có thể thực hiện mà không cần tháo quần áo để xác định vị trí tay khi nhồi tim. Tóm lại, Để đảm bảo máu có đủ oxy, việc nhồi tim nên kết hợp với thở cứu thương. Điều này giúp duy trì sự lưu thông máu và cung cấp đủ lượng oxy quan trọng cho cơ thể.
Khôi Phục Lại Nhịp Tim (Restoring Heart Rhythm)
Một thiết bị quan trọng được gọi là máy chống nhồi tim tự động (AED) sẽ được sử dụng để khử khôi phục lại nhịp tim khi nó ngừng đập. Việc sử dụng AED càng sớm, khả năng sống sót của người bị nạn càng cao. Mỗi phút trôi qua, khả năng sống sót giảm đi – tuy nhiên, không nên để người bị nạn một mình và đi tìm AED; hãy yêu cầu người xung quanh lấy giúp một cái. AED có thể sử dụng dễ dàng và hiệu quả mà không cần bất kỳ đào tạo trước nào về cách sử dụng chúng.
AEDs thường có sẵn ở nhiều nơi công cộng, như ga đường sắt, trung tâm mua sắm, sân bay, trạm xe buýt và cảng phà. Chúng thường được đặt trong tủ, thường được đánh dấu bằng biểu tượng nhận diện hình trái tim với mũi tên tia sét, và đặt ở những nơi dễ tiếp cận – ví dụ như trên các sân ga. Tủ không được khoá, nhưng hầu hết đều được trang bị cảnh báo được kích hoạt khi cửa mở ra.
Mở rộng Duy Trì Đường Hơi Thở【An Open Airway】
Khi một người mất ý thức, đường hô hấp của họ có thể bị hẹp hoặc tắc nghẽn. Nguyên nhân là kiểm soát cơ bị mất, làm cho lưỡi tự rơi về phía sau và cản trở đường hô hấp. Khi điều này xảy ra, việc hô hấp của người bị nạn sẽ trở nên khó khăn, thường phát ra âm thanh ồn ào và có thể ngừng hô hấp hoàn toàn. Để giải quyết tình trạng này, bạn có thể nhẹ nhàng nâng cằm và nghiêng đầu của người bị nạn lên. Điều này giúp lưỡi di chuyển ra khỏi đường hô hấp, giúp họ thở dễ dàng hơn.
Thở Cứu Thương Cho Người Bị Nạn (Breathing For A Casualty)
Khi bạn thở ra, có khoảng 16% oxy trong không khí (chỉ ít hơn 5% so với lúc hít vào) cùng với một ít khí carbon dioxide. Vì vậy, khi bạn thở ra, không khí này vẫn chứa đủ oxy để cung cấp cho người khác và có thể giữ cho họ sống sót nếu được đưa vào phổi trong thời gian thực hiện thở cứu thương.
Khi thực hiện thở cứu thương cho người bị nạn, bạn đẩy không khí vào đường hô hấp của họ. Điều này đến tới túi khí (alveoli) trong phổi, nơi oxy chuyển vào các mạch máu trong phổi. Khi bạn rút miệng ra khỏi miệng của người bị nạn, ngực họ sẽ rơi xẹp xuống và không khí chứa các sản phẩm chất thải sẽ bị đẩy ra khỏi phổi, được gọi là quá trình thở ra. Việc này, kết hợp với việc nhồi tim, giúp cung cấp oxy cho các mô cơ thể cho đến khi sự giúp đỡ chính thức đến.
Lưu Ý: đối với hơi thở khó khăn (Agonal Breathing), Loại hơi thở này thường diễn ra dưới dạng những hơi thở ngắn, không đều. Thường xuyên xuất hiện trong vài phút đầu sau khi tim ngừng đập. Đừng nhầm lẫn nó với hơi thở bình thường. Nếu nhìn thấy hơi thở này, hãy bắt đầu ngay lập tức việc nhồi tim và thở cứu thương (hồi sức tim phổi/CPR) mà không chần chừ.
Hồi sức cấp cứu Cho Người Lớn【Adult Resuscitation】
Khi bạn gặp người lớn đột ngột gặp sự cố sức khỏe như ngất xỉu, hãy thực hiện những bước sau một cách nhanh chóng để giúp họ:
Kiểm tra tình hình và phản ứng của người bị nạn:
- Cố gắng kích thích sự phản ứng bằng cách đặt câu hỏi và nhẹ nhàng lắc đôi vai của họ. Có thấy họ phản ứng gì không? (nếu có), Để người bị thương ở trong tư thế mà bạn tìm thấy. Sử dụng cuộc kiểm tra sơ bộ để xác định vết thương nào nặng nhất và điều trị theo thứ tự quan trọng nhất. (nếu không), sang bước “Kiểm tra và duy trì đường hơi thở”.
Kiểm tra và duy trì đường hơi thở:
- Nghiêng đầu về sau và nâng cằm lên để mở đường hô hấp.
- Kiểm tra xem người đó có đang thở không? (nếu có), để người bị thương ở trong tư thế mà bạn đã tìm thấy. Sử dụng cuộc kiểm tra sơ bộ để xác định vết thương nghiêm trọng nhất và điều trị theo thứ tự ưu tiên. Đặt người bị thương vào tư thế phục hồi. Gọi dịch vụ cấp cứu để đến sự giúp đỡ khẩn cấp. (nếu không) hãy Nhờ ai đó gọi dịch vụ cứu thương để đến sự giúp đỡ khẩn cấp và mang máy chống nhồi tim tự động (AED). Nếu bạn đang ở một mình, hãy tự thực hiện cuộc gọi. Và chuyển sang bước “bắt đầu thực hiện hồi sức tim phổi CPR”.
Bắt Đầu Hồ Sức Cấp Cứu (CPR):
- Thực hiện 30 lần nhồi tim
- Tiếp theo, thực hiện HAI hơi thở cứu thương
- Lặp lại quá trình: 30 lần nhồi tim và HAI lần hơi thở cứu thương (tỷ lệ 30:2) cho đến khi có sự giúp đỡ đến, nạn nhân bắt đầu phục hồi và thể hiện dấu hiệu như ho, mở mắt, nói chuyện, hoặc di chuyển một cách có mục đích; hoặc bạn quá mệt mỏi để có thể tiếp tục.
Lưu ý:
- Nếu bạn đang một mình, hãy bắt đầu CPR ngay lập tức; đừng bỏ rơi người bị thương để đi tìm máy chống nhồi tim tự động (AED).
- Nếu bạn chưa được đào tạo về CPR hoặc bạn không muốn hoặc không thể thực hiện thở cứu thương, bạn có thể chỉ thực hiện nhấn ép ngực.
- Nếu người bị thương bắt đầu thở bình thường nhưng vẫn không phản ứng, đặt họ vào tư thế phục hồi (recovery position).
Hồi sức cấp cứu Cho Trẻ Em Hoặc Em Bé【Child/Infant Resuscitation】
Kiểm Tra tình hình và Phản Ứng Của Trẻ:
- Cố gắng nhận biết phản ứng bằng cách đặt câu hỏi và nhẹ nhàng vỗ vai đứa trẻ hoặc đầu gối của em bé. xem có phản ứng gì không? (Nếu có), Để trẻ ở vị trí mà bạn vừa tìm thấy. Sử dụng cuộc kiểm tra sơ bộ để xác định chấn thương nghiêm trọng nhất và điều trị theo thứ tự ưu tiên. (nếu không), sang bước “Kiểm tra và duy trì đường hơi thở”.
Kiểm tra và duy trì đường hơi thở:
- Nghiêng đầu lên và nhấc cằm để mở đường hô hấp.
- Kiểm tra hơi thở xem đứa bé có thở đều và bình thường không? (Nếu có), hãy giữ trẻ em hoặc em bé ở vị trí mà bạn vừa phát hiện. Sử dụng cuộc kiểm tra sơ bộ để xác định chấn thương nghiêm trọng nhất và điều trị theo thứ tự quan trọng nhất. Đặt trẻ vào tư thế phục hồi hoặc nâng đỡ em bé . Hãy gọi dịch vụ cấp cứu để đưa ra yêu cầu giúp đỡ khẩn cấp. (Nếu không), Hãy nhờ ai đó gọi dịch vụ cấp cứu để đưa ra yêu cầu giúp đỡ khẩn cấp và, nếu là trẻ em (child), lấy máy AED, nếu có thể là máy có điện cực phù hợp cho trẻ. Lưu ý Không sử dụng AED cho em bé sơ sinh (infant).
Thực Hiện Hơi Thở Cứu Thương Ban Đầu:
- Nhẹ nhàng loại bỏ bất kỳ vật cản nào có thể thấy từ miệng.
- Thực hiện NĂM nhịp thở cứu thương ban đầu.
Bắt Đầu Hồ Sức Cấp Cứu (CPR):
- Thực hiện 30 nhịp ép ngực.
- Tiếp theo là HAI nhịp thở cứu thương.
- Lặp lại việc nhịp ép ngực 30 lần và nhịp thở cứu thương HAI lần (30:2) cho đến khi sự giúp đỡ khẩn cấp đến; trẻ em bắt đầu phục hồi như ho, mở mắt, nói chuyện, hoặc di chuyển một cách có mục đích, và bắt đầu thở đều; hoặc bạn quá mệt mỏi để tiếp tục.
Lưu ý:
- Kết hợp cả nhịp thở cứu thương và nhịp ép ngực là cách tốt nhất khi làm cứu thương cho em bé và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nếu bạn không được đào tạo về CPR hoặc bạn không muốn hoặc không thể thực hiện nhịp thở cứu thương, bạn có thể chỉ thực hiện nhịp ép ngực
- Nếu bạn đang một mình, thực hiện CPR trong một phút trước khi gọi sự giúp đỡ khẩn cấp. Nếu cần, mang theo em bé hoặc trẻ đến điện thoại – không bao giờ để một đứa trẻ một mình để đi tìm máy AED.
- Nếu trẻ bắt đầu thở đều nhưng vẫn không phản ứng, đặt trẻ vào tư thế phục hồi (recovery position).
Liên Đoàn Hải Đăng Gia Định là một là Đơn vị Hướng đạo thuộc hội Hướng đạo Việt Nam. Khởi đầu từ một tráng đoàn biệt lập, Tráng đoàn Hải Đăng – Gia Định được thành lập tại công viên Hoàng Văn Thụ vào ngày 1/03/2006 Sau một thời gian làm việc cùng nhau, Tráng đoàn đã chính thức thành lập Liên đoàn Hải Đăng – Gia Định tại CV Hoàng Văn Thụ vào ngày 10/10/2010. Tuy nhiên, lễ ra mắt chính thức của Liên đoàn đã diễn ra tại khuôn viên Công ty Muối Biển Đông ở huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu vào ngày 8 và 9 tháng 1 năm 2011. Từ đó đến nay, LĐ Hướng đạo Hải Đăng đã hoạt động chính thức với 4 ngành chính: ẤU – THIẾU – KHA – TRÁNG – có lúc sĩ số đoàn sinh lên đến đỉnh điểm là 168 người bao gồm cả đoàn sinh và huynh trưởng.
