Da là cơ quan lớn nhất của cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi bị chấn thương và nhiễm trùng, đồng thời duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu trúc và chức năng của da, cũng như cách nó thích ứng với biến động nhiệt độ môi trường.

Da【The Skin】

Da Co Quan Bao Ve va Duy Tri Nhiet Do Co The 3

Xem thêmHướng Dẫn Sơ Lược Làm Nút Thắt lưới (Basic Net Knot)

Da bao gồm hai lớp mô – một lớp ngoài cùng (Epidermis | “lớp biểu bì”; “lớp thượng bì”; “lớp trên cùng”) và một lớp bên trong (Dermis | “lớp trung bì”; “lớp bì”; “lớp chân bì”; “lớp giữa”) – nằm trên một lớp mô mỡ (Subcutaneous fat | “lớp hạ bì”; “lớp mỡ dưới da”; “Lớp dưới cùng”). Phần trên của biểu bì được tạo thành từ tế bào da chết, phẳng dẹt, thường xuyên bong tróc và được thay thế bằng tế bào mới tạo ra ở phần dưới của lớp này. Biểu bì được bảo vệ bởi một chất dầu nhờn gọi là (Sebum | bã nhờn) – được tiết ra từ các tuyến gọi là tuyến dầu hay tuyến bã nhờn (sebaceous glands) – giữ cho da mềm mại và chống thấm nước.

Lớp dưới cùng của da, lớp trung bì, chứa các mạch máu, dây thần kinh, cơ, tuyến bã nhờn, tuyến mồ hôi (sweat glands) và chân tóc (follicles | nang lông tóc). Các đầu cuối của dây thần kinh cảm giác trong lớp hạ bì ghi nhận những cảm giác từ bề mặt cơ thể như nhiệt độ, lạnh, đau và thậm chí cả những cảm giác va chạm nhẹ nhất. Mạch máu cung cấp chất dinh dưỡng và giúp duy trì nhiệt độ cơ thể bằng cách giữ hoặc phát ra nhiệt (ngược lại | “khi trời nóng, mao mạch dưới da dãn -> tỏa nhiệt; “khi trời lạnh, mao mạch dưới da co lại -> giữ nhiệt”).

Chú Thích

Xem thêmHướng Dẫn Quấn Dây Buộc Kiểu Sailmaker (Sailmaker's whipping)

Da Co Quan Bao Ve va Duy Tri Nhiet Do Co The 4

  • 〖Structure of the skin〗 Cấu trúc của da là phần giải thích về cách mà cơ quan da được hình thành và tổ chức. Da chia thành hai lớp chính: lớp mỏng ở phía ngoài cùng gọi là biểu bì (epidermis) và lớp dày hơn ở phía dưới gọi là lớp trung bì (Dermis). Trong lớp trung bì này, chúng ta có các thành phần quan trọng như mạch máu, dây thần kinh và nang tóc. Đây là cấu trúc cơ bản giúp da hoạt động và đảm bảo sức khỏe của cơ thể.
  • 〖Erector pili muscle contracts to pull the hair upright〗 có nghĩa là “Cơ erector pili co để làm đứng tóc”. Đây là một mô tả về cơ chế phản ứng của cơ erector pili trong da khi bị kích thích, dẫn đến việc tóc đứng dựng lên, tạo ra hiện tượng “đứng tóc” trên da. Điều này thường xảy ra khi cảm thấy lạnh hoặc có một kích thích nào khác.
  • 〖Nerve ending〗 có nghĩa là “Đầu dây thần kinh”. Đây là các cấu trúc cuối cùng của các sợi thần kinh, nằm ở các khu vực khác nhau trong da. Chúng có trách nhiệm ghi nhận và truyền đạt các thông tin về cảm giác từ bề mặt cơ thể như nhiệt độ, cảm giác lạnh, đau và thậm chí là cảm giác va chạm nhẹ nhất. Nerve endings đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể cảm nhận và phản ứng đối với sự thay đổi của môi trường.
  • 〖Sebaceous gland produces oily secretion (sebum)〗 có nghĩa là “Tuyến dầu tiết sản xuất chất bã nhờn (sebum)”. Đây là mô tả về chức năng của tuyến dầu hay tuyến bã nhờn trong da, nơi chúng sản xuất một loại chất nhờn được gọi là sebum. Sebum giúp da trở nên mềm mại và chống thấm nước, đồng thời còn đóng vai trò trong việc bảo vệ và bôi trơn da.
  • 〖Hair follicle〗 có nghĩa là “Nang tóc”. Đây là cấu trúc trong da nơi tóc mọc ra. Mỗi nang tóc chứa các thành phần như tuyến dầu, mạch máu và tế bào tạo tóc. Nang tóc đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tóc mọc và giữ cho tóc khỏe mạnh.
  • 〖Venule carries away waste〗 có thể hiểu là “Tĩnh mạch máu nhỏ đưa chất thải đi”. Điều này nói về vai trò của các mạch máu nhỏ, chúng giúp loại bỏ chất thải và chất cặn khỏi da, giữ cho da và cả cơ thể luôn sạch sẽ và khỏe mạnh.
  • 〖Arteriole supplies oxygenated blood〗 có nghĩa là “Động mạch nhỏ đưa máu giàu oxy”. Đây là mô tả về vai trò của các mạch nhỏ (arteriole) trong da, chúng đảm nhận nhiệm vụ cung cấp máu chứa nhiều oxy đến các phần khác nhau của da. Máu giàu oxy này mang theo dưỡng chất và oxy, giúp duy trì sức khỏe và hoạt động của các tế bào trong da.
  • 〖Sweat gland secretes sweat onto the skin surface〗 có nghĩa là “Tuyến mồ hôi tiết mồ hôi lên bề mặt da”. Điều này mô tả chức năng của các tuyến mồ hôi trong da, nơi chúng sản xuất mồ hôi và đưa nó lên bề mặt da. Mồ hôi giúp cơ thể làm mát và cũng có vai trò trong việc loại bỏ chất thải.
  • 〖Pore releases sweat at the skin surface〗 có nghĩa là “Lỗ chân lông tiết mồ hôi trên bề mặt da”. Điều này mô tả chức năng của các lỗ chân lông trong da, nơi chúng giúp mồ hôi được đưa lên bề mặt da. Mồ hôi giúp cơ thể làm mát và đồng thời cũng đóng vai trò trong việc loại bỏ chất thải.
  • 〖Epidermis〗 đơn giản là “Lớp biểu bì”. Đây là lớp da ở phía ngoài cùng, giữa bề mặt da và lớp da dưới cùng được gọi là dermis. Lớp biểu bì chủ yếu chứa tế bào da, bao gồm cả tế bào chết, và đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các tác động của môi trường và duy trì tính đàn hồi của da.
  • 〖Dermis〗 có thể hiểu là “Lớp trung bì”. Đây là lớp da nằm ngay dưới lớp biểu bì (epidermis) và chứa nhiều thành phần quan trọng như mạch máu, dây thần kinh, tuyến mồ hôi, và tuyến dầu. Lớp trung bì đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dưỡng chất cho da và tham gia vào các chức năng như cảm nhận cảm giác và kiểm soát nhiệt độ cơ thể.
  • 〖Layer of fatty tissue〗 có thể hiểu là “lớp mỡ nằm dưới da”. Lớp mỡ này thường được gọi là “subcutaneous fat” trong tiếng Anh. Nó chứa tế bào mỡ và giúp giữ cơ thể ấm. Lớp mỡ cũng bảo vệ cơ thể khỏi va chạm và giữ cho nhiệt độ cơ thể ổn định. Tuy nhiên, nếu có quá nhiều mỡ, có thể gây ra vấn đề sức khỏe.

Duy Trì Nhiệt Độ Cơ Thể (MAINTAINING BODY TEMPERATURE) 

Một trong những nhiệm vụ quan trọng của da là giúp cơ thể duy trì nhiệt độ ổn định khoảng 36–37°C (97–99°F). Trong não, có một cơ quan gọi là vùng dưới đồi (hypothalamus) chịu trách nhiệm kiểm soát nhiệt độ cơ thể. Nếu nhiệt độ máu đi qua bộ điều nhiệt hypothalamus này, giảm hoặc tăng ngoài khoảng lý tưởng, các cơ chế khác nhau sẽ được kích hoạt để làm ấm hoặc làm mát cơ thể khi cần thiết.

Xem thêmHướng Dẫn Nút Chặn Stevedore (Stevedore Knot)

Cách Cơ Thể Giữ Ấm (HOW THE BODY KEEPS WARM) 

Khi cơ thể trở nên quá lạnh, có những biến đổi để ngăn chặn sự mất nhiệt. Mạch máu tại bề mặt cơ thể co lại để giữ nhiệt độ máu ấm ở phần chính (lõi) của cơ thể. Tuyến mồ hôi hoạt động ít hơn, và tóc đứng dựng lên để “bẫy giữ” không khí ấm sát lại gần da. Ngoài ra, các hệ thống khác trong cơ thể cũng hoạt động để tạo ra nhiều nhiệt độ. Tốc độ trao đổi chất tăng, và cơ bắp tạo ra nhiệt độ thông qua hoạt động cơ, có thể là tự nguyện, (ví dụ, khi tập thể dục) hoặc không tự nguyện, (run rẩy) trong điều kiện lạnh.

Cách Cơ Thể Mất Nhiệt (HOW THE BODY LOSES HEAT)

Xem thêmHướng Dẫn Nút Vòng Người Câu Cá (Angler's Loop)

Khi trời nóng, cơ thể chúng ta kích hoạt nhiều cơ chế để tăng cường việc mất nhiệt và ngăn chặn nhiệt độ cơ thể tăng quá cao. Mạch máu ở gần hoặc ngay dưới da mở rộng (dilate | giãn ra). Điều này làm tăng lưu lượng máu tới bề mặt cơ thể và làm mất đi nhiều nhiệt độ hơn. Ngoài ra, tuyến mồ hôi trở nên hoạt động mạnh hơn và tiết ra nhiều mồ hôi hơn. Mồ hôi này sau đó làm mát da khi bay hơi.

Chú Thích

Da Co Quan Bao Ve va Duy Tri Nhiet Do Co The

  • 〖How skin responds to low body temperature〗 có nghĩa là “cách da phản ứng khi nhiệt độ cơ thể giảm”. Cụ thể, khi cơ thể lạnh, mạch máu ở da co lại (co thu hẹp lại) để giảm lưu lượng máu đến da. Các cơ nâng tóc (erector pili) co lại, làm cho tóc đứng dựng lên và giữ không khí ấm gần da. Điều này giúp giữ ấm cơ thể trong điều kiện lạnh.
  • 〖How skin responds to high body temperature〗 mô tả về “cách da phản ứng khi nhiệt độ cơ thể tăng”. Cụ thể, Các mạch máu trên da mở rộng (giãn ra), làm cho da trông đỏ hơn và giúp cơ thể mất nhiệt. Các tuyến mồ hôi bắt đầu hoạt động, tạo ra giọt mồ hôi, sau đó bay hơi và làm mát da. Điều này giúp cơ thể giải nhiệt và duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định khi nhiệt độ tăng lên.
  • 〖constricted blood vessel〗 có nghĩa là các mạch máu co lại. Khi mạch máu co lại, đường kính của chúng giảm, làm cho lưu lượng máu tới khu vực đó giảm đi. Điều này thường xảy ra khi cơ thể cảm nhận nhiệt độ thấp, và việc co mạch máu giúp giữ nhiệt cho phần lõi của cơ thể, ngăn chất nhiệt thoát ra từ bề mặt da.
  • 〖Erect hair〗 “tóc đứng dựa lên” đề cập đến tình trạng khi tóc trên da đứng dựa lên, thường xảy ra khi bạn cảm thấy lạnh hoặc có kích thích. Cơ gắn với tóc co lại, làm cho tóc đứng lên, giúp giữ ấm cho cơ thể bằng cách giữ không khí ấm gần da.
  • 〖Goose pimple〗 là mô tả về hiện tượng khi cơ bắp nâng tóc (erector pili muscles) co, làm cho các tóc đứng dựa lên và da trở nên nổi gai nhỏ giống như da gà (goosebumps). Thường xảy ra khi cảm thấy lạnh hoặc kích động. Đây là một phản ứng tự nhiên của cơ thể để giữ ấm cơ thể trong điều kiện lạnh.
  • 〖Contracted erector pili muscle〗 là mô tả về tình trạng khi cơ bắp nâng tóc (erector pili muscles) co lại.  gây hiện tượng “đứng dựng tóc” hoặc “nổi gai.” Thường xảy ra khi cảm thấy lạnh hoặc kích động, và là một phản ứng tự nhiên của cơ thể để giữ ấm cơ thể trong điều kiện lạnh.
  • 〖Dilated blood vessel〗 là mô tả về tình trạng khi mạch máu ở da mở rộng hoặc giãn. Điều này có nghĩa là lưu lượng máu đến khu vực da tăng lên. Thường xảy ra khi cơ thể cần làm mát bản thân trong điều kiện nhiệt độ cao. Mạch máu mở rộng giúp tăng sự lưu thông máu và giảm nhiệt độ bên trong cơ thể bằng cách kích thích mất nhiệt từ da
  • 〖sweat droplet〗có nghĩa là giọt mồ hôi. Khi cơ thể cảm thấy nhiệt độ cao, các tuyến mồ hôi trên da trở nên hoạt động và sản xuất mồ hôi. Mồ hôi sau đó rơi xuống và tạo thành những giọt mồ hôi, giúp làm mát cơ thể khi bay hơi từ da. Điều này là một cơ chế tự nhiên giúp duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định.
  • 〖Sweat gland〗 là tuyến mồ hôi. Đây là cơ quan trong da có chức năng sản xuất mồ hôi. Khi cơ thể hoạt động, tuyến mồ hôi sẽ kích thích để sản xuất mồ hôi, giúp làm mát cơ thể khi mồ hôi bay hơi. Cơ chế này giúp duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định trong điều kiện nhiệt độ cao.
Newer Đánh Giá Vết Bỏng: Chẩn Đoán và Xác Định Loại Vết Bỏng
Back to list
Older Chuột Rút Cơ