Chấn thương cơ và dây chằng là những vấn đề thường gặp có thể xảy ra do các hoạt động vận động mạnh một cách đột ngột hoặc khi trải qua căng giãn cơ liên tục ở mức độ vượt quá khả năng chịu đựng của cơ thể. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu cách nhận biết và đối phó với chấn thương này một cách hiệu quả.
Căng Cơ và Bong Gân【Strains and Sprains】
Chấn thương cơ và dây chằng thường xảy ra khi các cấu trúc mềm xung quanh xương và khớp, như dây chằng, cơ và gân, bị căng giãn quá mức và bị rách một phần hoặc hoàn toàn do các chuyển động mạnh hoặc đột ngột, thường liên quan đến các hoạt động thể thao thể chất nặng kéo dài.
Các biện pháp đầu tiên khi gặp căng cơ và bong gân nên được thực hiện theo quy trình “R.I.C.E”:
- R – Rest (nghỉ ngơi), nghỉ ngơi cho phần chi bị thương
- I – Ice (chườm đá), chườm đá hoặc chườm lạnh
- C – Comfortable (thoải mái), cung cấp sự hỗ trợ thoải mái
- E – Elevate (nâng), nâng phần bị thương lên
Quy trình này có thể đủ để giảm bớt các triệu chứng. Tuy nhiên, nếu bạn có bất kỳ nghi ngờ nào về mức độ nghiêm trọng của chấn thương, hãy xem xét và xử lý như một trường hợp bị gãy xương.
Chấn Thương Cơ và Gân【Muscle and Tendon Injury】
Cơ và gân có thể bị căng, rách hoặc bầm. Căng xảy ra khi cơ bị kéo căng quá mức; nó có thể bị rách một phần, thường xuyên tại khu vực nối giữa cơ và gân, nơi gân nối với xương. Trong trường hợp rách, một cơ hoặc gân bị rách hoàn toàn; điều này có thể xảy ra trong phần chính của bắp cơ hoặc trong gân. Vết bầm sâu có thể lan rộng ở những khu vực có nhiều cơ. Những chấn thương ở những khu vực này thường đi kèm với máu chảy vào các mô xung quanh, gây đau, sưng và bầm tím.
Chú Thích
- 〖Torn muscle fibres produce localised pain and swelling〗 “Sợi cơ bị rách tạo ra đau và sưng tại vùng bị tổn thương.”Đây là mô tả về hậu quả của việc các sợi cơ bị nứt, gây ra cảm giác đau ở một khu vực cụ thể và làm tăng kích thước của nó do sưng.
- 〖Normal muscle fibres〗”Sợi cơ bình thường.” đề cập đến trạng thái bình thường của sợi cơ khi chúng không bị căng quá mức hoặc bị tổn thương do chấn thương.
- 〖Muscle tears〗”rách cơ”. Rách cơ xảy ra khi thực hiện các động tác mạnh, ví dụ như khi sợi cơ ở đùi bị rách do những chuyển động mạnh mẽ. Hậu quả của việc rách cơ có thể là gây đau và sưng nặng.
- 〖Tibialis anterior tendon〗”Gân cơ ở phía trước của bắp chân dưới, cơ chày trước, cơ cẳng chân trước”. Gân này có thể bị căng, nứt rách hoặc tổn thương khi cơ và các cấu trúc xung quanh nó bị kéo căng hoặc chịu áp lực đột ngột.
- 〖Ruptured Achilles tendon〗”Đứt gân gót chân, gân Achilles bị rách”. Điều này xảy ra khi gân Achilles, một gân ở mắt cá chân, bị tổn thương nặng và giữa quá trình căng hoặc chịu áp lực, gân này bị rách toàn bộ. Đây là một chấn thương nghiêm trọng có thể xảy ra trong các tình huống thể thao hoặc do các cử động mạnh đột ngột.
- 〖Ruptured tendon〗”Gân bị rách”. Gân Achilles nối cơ bắp ở phía sau chân với xương gót chân. Nếu bạn đột ngột tăng cường hoạt động mạnh, gân này có thể bị đứt và có thể cần phải phẫu thuật và giữ cố định chân.
Chấn Thương Dây Chằng【Ligament Injury】
Chấn thương dây chằng là một dạng thường gặp khi dây chằng bị rách, thường xảy ra tại gần khớp. Điều này thường là kết quả của một chuyển động vặn xoắn đột ngột hoặc bất ngờ làm cho xương trong khớp bị kéo quá xa, gây tổn thương cho các mô xung quanh.
Nhận Biết (RECOGNITION)
- Đau và nhức ở khu vực bị tổn thương
- Khó khăn khi di chuyển phần bị tổn thương, đặc biệt là nếu đó là một khớp
- Sưng và bầm tím tại khu vực bị tổn thương.
Mục Tiêu Của Bạn (YOUR AIMS)
- Giảm sưng và đau
- Tìm kiếm sự giúp đỡ y tế nếu cần thiết
Những Hành Động Cần Làm (WHAT TO DO)
- Giúp người bị thương ngồi hoặc nằm xuống. Hỗ trợ phần bị thương ở vị trí thoải mái, nên là vị trí nâng.
- Sử dụng túi chườm đá hoặc gạc chườm lạnh để làm lạnh vùng bị tổn thương. Điều này giúp giảm sưng nề, bầm tím và đau (lưu ý nên chườm lạnh đúng cách để tránh gây tổn thương thêm).
- Băng ép vùng bị tổn thương. Dừng chườm lạnh. Băng một lớp gạc mềm xung quanh vùng bị tổn thương. Băng ép từ vùng bị tổn thương đến khớp gần kề bằng băng cuộn; với một tổn thương mắt cá chân, nên băng ép từ nền các ngón chân đến đầu gối; đảm bảo chắc chắn là băng ép không quá chặt.
- Nâng cao chi bị tổn thương để hạn chế bầm tím và sưng nề. Kiểm tra lưu thông máu ở dưới chỗ băng ép 10 phút/1 lần. Nếu tuần hoàn lưu thông bất thường, cởi bỏ băng cuộn đã băng ép và băng lại lỏng hơn.
- Nếu đau quá mức hoặc người bị thương không thể cử động được vùng tổn thương, sắp xếp để đưa hoặc gửi người đó đến bệnh viện. Hoặc nếu không, hãy khuyến khích họ nghỉ ngơi và tìm sự tư vấn y tế lúc khi cần thiết.
Liên Đoàn Hải Đăng Gia Định là một là Đơn vị Hướng đạo thuộc hội Hướng đạo Việt Nam. Khởi đầu từ một tráng đoàn biệt lập, Tráng đoàn Hải Đăng – Gia Định được thành lập tại công viên Hoàng Văn Thụ vào ngày 1/03/2006 Sau một thời gian làm việc cùng nhau, Tráng đoàn đã chính thức thành lập Liên đoàn Hải Đăng – Gia Định tại CV Hoàng Văn Thụ vào ngày 10/10/2010. Tuy nhiên, lễ ra mắt chính thức của Liên đoàn đã diễn ra tại khuôn viên Công ty Muối Biển Đông ở huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu vào ngày 8 và 9 tháng 1 năm 2011. Từ đó đến nay, LĐ Hướng đạo Hải Đăng đã hoạt động chính thức với 4 ngành chính: ẤU – THIẾU – KHA – TRÁNG – có lúc sĩ số đoàn sinh lên đến đỉnh điểm là 168 người bao gồm cả đoàn sinh và huynh trưởng.